کربنات سدیم چیست و از کجا بخریم؟

شیمی ‌علم پیچیده ای است و ترکیبات شیمیایی عموما در طیف گسترده ای از صنایع حضور دارند. برای مثال کربنات سدیم یکی از آنها است. این ترکیب  یک نمک دی آزونیوم از کربنیک اسید است که آن را با نام‌های کریستال سودا، خاکستر سودا و سودا اش نیز می‌شناسند. در ادامه بیشتر با این ماده آشنا می‌شوید.

کربنات سدیم چیست؟

این ترکیب با فرمول شیمیایی Na2CO3 و وزن مولکولی 105.88 گرم یک ماده ی معدنی محلول در آب است. شکل خالص آن به صورت پودر سفید رنگ و بی بو است. این ترکیب یک باز بسیار قوی با PH تقریبی 11 است و به عنوان نرم کننده آب استفاده می‌شود. این باز قوی به مقدار کم در اتانول محلول و نامحلول در الکل است.

روش تهیه:

چهار روش برای تولید این ماده وجود دارد که تهیه از جوش شیرین یکی از روش‌های آن است. در این روش، این ترکیب را با حرارت دادن بی کربنات سدیم تهیه می‌کنند.

واکنش تهیه از جوش شیرین:

2NaHCO₃ → Na₂CO₃ + CO₂ + H₂O

واکنش‌ها:

معادله واکنش سودا اش با آب به شرح زیر است:

Na₂CO₃(s) + 2H₂O(l) → H₂CO₃(aq) + 2Na⁺(aq) + 2OH^–(aq)

محصول این واکنش باعث تولید کربنیک اسید، کاتیون سدیم و آنیون هیدروکسید است.

کاربردهای کربنات سدیم:

از کاربردهای این ماده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

·       یک عامل مرطوب کننده در صنعت آجرسازی

·       عامل چسبندگی و کف کنندگی در خمیر دندان

·       نرم کننده آب

·       اصلاح کننده PH

·       مواد شیمیایی استخرهای شنا

·       فرایندهای غذایی

·       تولید مواد شوینده، صابون‌ها و کاغذها

همچنین در تولید سدیم سیلیکات، بوراکس، سدیم فسفات و بسیاری از ترکیبات سدیم از آن استفاده می‌کنند.

به عنوان نرم کننده آب:

آب سخت معمولا دارای ترکیبات کلسیم و منیزیم است. سدیم کربنات می‌تواند عوامل سختی آب را حذف کند. زمانی که این ماده در آب حل می‌شود، منیزیم کربنات و کلسیم کربنات می‌سازد که در آب نامحلول هستند. بدین ترتیب با حذف یون‌های منیزیم و کلسیم باعث نرمی‌آب می‌شود.

افزودنی غذایی :

این ترکیب کاربردهای گسترده ای در پخت و پز دارد، زیرا از سدیم بی کربنات قوی تر است؛ اما نسبت به فلزهای هیدروکسید قلیایی ضعیف تر است. از آن در نودل‌های ژاپنی استفاده می‌کنند. همچنین به عنوان یک افزودنی غذایی جهت تنظیم اسیدیته، ضد انعقاد، افزایش دهنده حجم و تثبیت کننده استفاده می‌کنند. سدیم کربنات خوراکی به عنوان افزودنی غذایی توسط سازمان غذا و دارو تایید شده است.

خطرات، MSDS و نکات ایمنی:

از خطرات آن می‌توان به مشکلات تنفسی، تحریک و قرمزی و درد چشم، کاهش فشار خون، درد شکمی‌و قفسه سینه اشاره کرد.

در صورت تماس با چشم‌ها، لنز تماسی را خارج کنید و برای 10 دقیقه چشم آسیب دیده را با آب بشویید؛ زیرا می‌تواند باعث تحریک چشم شود. پس از استنشاق آن بهتر است هوای تازه استشمام کنید. پس از تماس با پوست و دهان، آن قسمت را با آب فراوان بشویید. این ماده را دور از غذاها، مواد نوشیدنی و حیوانات خانگی نگهداری کنید.

کربنات سدیم را از کجا تهیه کنیم؟

این ماده را از شرکت‌های معتبر خرید و فروش مواد شیمیایی تهیه کنید.